مدت زمان تخمینی مطالعه: 7 دقیقه

نوروفيدبک و روانشناسی حوزه ی نوجوان

نوروفیدبک چیست و دقیقاً چه کاری می‌کند؟

شاید برایتان جالب باشد بدانید که می‌توان مغز را توسط خودش آموزش داد. این دقیقاً تمام کاری است که نوروفيدبک می‌کند. اگر به کلینیک‌های روانشناسی مراجعه کرده باشید، یکی از خدماتشان انجام نوروفیدبک مخصوصاً برای کودکان و نوجوانان است.

در واقع نوروفيدبک نوعی بازخورد عصبی امواج مغزی شما است که به‌عنوان ابزار درمان و نقشه مغزی حاصل از آن به‌عنوان ابزار کمکی روان‌شناس برای تشخیص به کار می‌رود. هنگام انجام نوروفیدبک مغز تلاش می‌کند خودتنظیمی را یاد بگیرد.

نوروفیدبک مانند آیینه‌ای برای مغز است که کاستی‌هایش را به او نشان می‌دهد. لازم به ذکر است که نوروفيدبک روشی ایمن و غیرتهاجمی است.

نوروفيدبک چگونه اجرا می‌شود؟

ابتدا از مراجع شرح‌حال می‌گیرند.

سپس روی صندلی مخصوص نشسته و دو الکترود به گوش‌های مراجع و یک الکترود به سر او و در جای مناسب وصل می‌شود. سپس از مراجع خواسته می‌شود تا کاملاً آرام باشد و به صفحه‌ی مقابل خود نگاه کند.

درمانگر برنامه‌ی خاصی برای او در نظر گرفته است که شبیه به بازی کامپیوتری و متناسب با مشکل او است. مراجع کار خاصی انجام نمی‌دهد، بلکه مغز اوست که تمام کارها را انجام می‌دهد.

 آیا تأثیرات نوروفيدبک پایدار است؟

همان‌طوری که شما رانندگی را یاد می‌گیرید و آن را فراموش نمی‌کنید، یادگیری نوروفيدبک هم فراموش نمی‌شود. در واقع مغز مهارت جدیدی به دست آورده است. برای داشتن اثرات درمانی پایدار، علاوه بر رعایت ترتیب جلسات و کامل کردن دوره درمان، همکاری خانواده نوجوان و عمل به کلیه راهنمایی‌های درمانگر ضروری است.

درواقع نوروفيدبک نوعی یادگیری است و مانند همه یادگیری‌ها تفاوت‌های فردی در آن نقش دارد. مدت زمان هر جلسه حدودا ۳۰ الی ۴۵ دقیقه است. این روش برای افرادی مناسب است که بتوانند با جدیت و پشتکار، حداقل هفته‌ای ۲ بار به مدت ۳۰ تا ۴۰ جلسه برای درمان حاضر شوند.

نوروفيدبک چگونه عمل می‌کند؟

یادگیری هشیارانه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد درمی‌یابد که چگونه امواج فیدبک به توجه و وضعیت ذهنی او ارتباط پیدا می‌کند. قسمت عمده یادگیری در سطح ناهشیار اتفاق می‌افتد، جایی که مغز به‌تدریج می‌تواند به صورت مستقیم و خودکار امواج  فیدبک را کنترل کند.

مهارت‌های جدید که به‌صورت آگاهانه و ناآگاهانه به دست آمده‌اند در طول آموزش درونی می‌شوند. این مهارت‌ها به طور خودکار به فعالیت‌های روزانه فرد منتقل می‌شوند. این کار مانند یادگرفتن رانندگی است.

همان‌طور که مهارت رانندگی پس از یادگیری کامل به‌صورت اعمال خودکار در می‌آید و فراموش نمی‌گردد، مهارت‌هایی نیز که مغز در طی آموزش نوروفیدبک به مغز ما کمک می‌کند تا یاد بگیرد که چه‌طور خودش را تنظیم و نواقص عملکردی خود را برطرف نماید.

کاربردهای درمانی نوروفیدبک چیست؟

1. یکی از اولین تغییراتی که معمولاً مراجعان بعد از شروع جلسات درمانی نوروفيدبک برایشان اتفاق می‌افتاد، تنظیم خواب آنها است. از نوروفیدبک برای درمان اختلالات خواب کمک گرفته می‌شود.
2. یکی از مهم‌ترین اختلال‌هایی که از نوروفیدبک برای درمان آن استفاده می‌شود، اختلال کمبود توجه – بیش‌فعالی است که تحت عنوان ADHD شناخته می‌شود. در کنار دارودرمانی و رفتاردرمانی، این درمان به‌عنوان یکی از مؤثرترین درمان‌های این اختلال است که هم برای کودکان و هم نوجوانان کاربرد دارد. نتایج برخی از تحقیقات حاکی از این است که حدود ۸۰ درصد افراد مبتلا به ADHD بهبودی قابل توجهی دارند.
3. ناتوانایی یادگیری یکی از اختلال‌های شایع در دبستان است که اگر تحت درمان قرار نگیرد تا سال‌ها همراه نوجوان می‌ماند. این اختلال در حوزه‌های خواندن، نوشتن یا محاسبه ریاضی است. استفاده از سایر درمان‌ها در کنار نوروفیدبک ضروری است.
4. از نوروفیدبک برای توان‌بخشی افرادی که دچار آسیب‌های مغزی مانند سکته مغزی شده‌اند استفاده می‌شود. بهبود در حافظه، گیجی و حواس‌پرتی، مشکلات تمرکزی، سردرد، تحریک‌پذیری، تغییرات خلقی، مشکلات ادراک بینایی گوشه‌ای از تأثیرات این درمان در توان‌بخشی شناختی بیماران با آسیب مغزی است.
5. محققان بر این باورند که اختلالات اضطرابی جزو اولین اختلالاتی بودند که نوروفیدبک روی آنها موثر بود.
6. اختلالات افسردگی دیگر موارد کاربرد نوروفیدبک و نقشه‌های مغزی است.
7. همچنین از این درمان برای کاهش وسوسه‌های افراد بعد از ترک اعتیاد استفاده می‌شود و بدین ترتیب احتمال استفاده مجدد را پایین می‌آورد.
8. برخی از پزشکان برای درمان سردردهای میگرنی و دردهای مزمن از نوروفیدبک استفاده می‌کنند و معتقدند که این روش وقوع و شدت حملات میگرن را کاهش می‌دهد.
9. اوتیسم یکی دیگر از اختلالاتی است که نوروفيدبک یکی از روش‌های درمانی این اختلال است.

حتما مقاله ای که درمورد اوتیسم (اتیسم) و ویدیوی آموزشی که در مقاله هست را مطالعه کنید

کاربرد نوروفيدبک برای نوجوانان

عوامل متعددی می‌توانند بر مغز نوجوانان تأثیر بگذارند. عوامل فیزیولوژیکی، محیطی، ژنتیکی، زندگی اجتماعی و خانوادگی از قبیل‌اند. عدم تمرکز یکی از مشکلات شایع نوجوانان است که نوروفيدبک به رفع این مشکل کمک می‌کند.

ارائه بهنگام مداخلات روان‌شناسی نوجوانان بسیار مهم است. زیرا مغز می‌تواند یاد بگیرد که الگوهای امواج مغزی نابهنجار را تنظیم و با الگوهای بهنجار جایگزین کند. مداخلات اولیه به بهبود حافظه، تمرکز و توانایی توجه دانش‌آموزان کمک شایانی می‌کند. این به معنی ابزارهای بیشتری برای موفقیت فرزند شما است.

آنها راحت‌تر می‌توانند یاد بگیرند، عملکرد تحصیلی خود را بهبود بخشند. همچنین سیستم عصبی مرکزی را آرام کنند تا مغز بتواند ارتباط بهتری با سایر قسمت‌های بدن برقرار کند. مداخلات اولیه زود هنگام نوروفيدبک برابر است با چشم اندازی بهتر برای آینده آن‌ها. نوروفیدبک برای کودکان و نوجوانان مؤثر است. کار با مغزهای جوان‌تر نتایج سریع‌تری را نشان داده است. زیرا مغز آن‌ها انعطاف پذیرتر است و در معرض عاداتی قرار نگرفته‌اند که نسبتاً پایدار هستند.

• روانشناسی نوجوانان و بررسی 9 مورد از مشکلات رایج آنان
• عملکرد مغز نوجوانان چگونه است؟ | رشد مغز در نوجوانی
• نقشه مغزی يا QEEG چيست ؟
• بیش فعالی در نوجوانان + علت و راه های درمان
• رنگ های نقاشی کودکمان، چه رازهایی را نشانمان می‌دهند؟