چطور اختلاف میان فرزندان را مدیریت کنیم؟

چطور اختلاف میان فرزندان را مدیریت کنیم؟

اختلاف میان فرزندان باعث به‌هم خوردن آرامش خانواده می‌شود و بسیاری از پدر و مادرها را خسته و نگران می‌کند. اختلاف نظر بین خواهر و برادرها طبیعی است؛ اما وقتی به‌صورت مداوم ادامه پیدا کند، می تواند به روابط بین آنها آسیب برساند.

در این مقاله می‌خواهیم راهکارهایی را برای مدیریت چالش و اختلاف میان فرزندان بیان کنیم.

برخوردهای اشتباه والدین هنگام اختلاف میان فرزندان

بعضی از پدر و مادرهای به محض شروع دعوا و اختلاف بین فرزندان، وارد میدان می‌شوند و در نقش قاضی، آنها را قضاوت می‌کنند. درحالیکه ممکن است از جزئیات مساله آگاه نباشند و همین موضوع باعث قضاوت اشتباه و دلخوری یکی از بچه‌ها شود.

بعضی از والدین هم مدام یکی از بچه‌ها را تنبیه می‌کنند یا او را دعوت به سازش و سکوت می‌کنند. مثلا ممکن است مدام از فرزند بزرگتر بخواهند به خاطر فرزند کوچکتر، از حقش بگذرد یا همیشه از فرزند کوچکتر بخواهند دربرابر زورگویی خواهر یا برادر بزرگترش، مطیع باشد.

اگر اختلاف میان فرزندان باعث آسیب رساندن آنها به هم نشده است، بهتر است شما وارد بحث نشوید و اجازه دهید خودشان مشکلشان را مدیریت کنند. اگر مساله جدی شود و نگران آسیب رسیدن به آنها شوید، ابتدا آرامشان کنید.سپس به حرفهایشان گوش کنید و کمک کنید تا راه‌حلی پیدا کنند.

کدام رفتار والدین می‌تواند بروز اختلاف میان فرزندان را بیشتر کند؟

اگر شما به‌عنوان پدر یا مادر فقط از یکی از فرزندان، جانبداری کنید و طرف مقابل احساس بی‌عدالتی کند، درواقع آتش این اختلاف را شعله‌ور کرده‌اید.

اگر می‌خواهید از هر کدامشان انتقاد کنید، این کار را در خلوت انجام دهید. کودک را جلوی خواهر و برادرش تحقیر نکنید.

راهکارهایی برای مدیریت اختلاف میان فرزندان

به کودکان یاد دهیم احساسات خود را مدیریت کنند

کودکان هم مثل بزرگترها، احساسات مختلفی را مثل خشم تجربه می‌کنند. همان‌طور که بزرگسالان باید بتوانند خشم خود را کنترل کنند، کودکان هم باید یاد بگیرند احساساتشان را مدیریت کنند.

به آنها یاد دهید وقتی عصبانی می‌شوند، به جای رفتار بد با دیگران یا فریاد زدن، با تکنیکهایی مثل تنفس عمیق یا شمارش از یک تا ده آرامش خود را به دست آورند.

شاید کودکان کم‌سن هنوز انواع احساسات خود را نمی‌شناسند. برای آشنایی با احساسات مختلف به او، می‌توانید از شکلک‌های حالت چهره یا عروسکها استفاده کنید.

به آنها آموزش دهیم هنگام اختلاف با هم حرف بزنند

یکی از راهکارهای مدیریت اختلاف میان فرزندان این است که به آنها یاد دهیم بدون قهر و دعوا، مشکلاتشان را با حرف زدن حل کنند.

آنها باید یاد بگیرند به حرفها و توضیحات طرف مقابل گوش کنند. اگر از دست هم عصبانی هستند، شاید نتوانند با هم حرف بزنند. اول کمی صبر کنید تا آرامش خود را به دست بیاورند. سپس تشویقشان کنید با هم صحبت کنند.

مهارت همدلی یکی از مهارتهای مهم زندگی است که باید به بچه‌ها آموزش دهید. خوب است دلایل طرف مقابل را بشنوند و اگر چیزی باعث ناراحتی او شده‌ است، دلداریش دهند.

 علت اختلاف میان فرزندان را پیدا کنید

بعد از آرام شدن بچه‌ها، شما می‌توانید با آنها صحبت کنید. حرف هر کدام را جدا بشنوید تا متوجه دلیل اختلاف بشوید. خیلی مهم است که آنها را دعوا نکنید تا بتوانند بدون ترس، واقعیت را به شما بگویند.

اگر یکی از بچه‌ها مقصر بود، برایش توضیح دهید تا متوجه اشتباه خودش بشود. به فرزندان کمک کنید تا مشکل را حل کنند. اگر مساله‌ای زمینه اختلاف بین آنها را فراهم می‌کند، تاجایی‌که ممکن است آن مساله را برطرف کنید.

به آنها راه‌حلی را پیشنهاد دهید که به نفع همه باشد.

به حرفهای بچه‌ها گوش کنید

گاهی همین که به حرفهای آنها گوش کنید، حس خوبی پیدا می‌کنند و اختلاف میان فرزندان کم می‌شود. بچه‌ها دوست دارند احساساتشان را درک کنید و آنها را قضاوت نکنید.

کمک کنید بین فرزندان، احترام و محبت برقرار شود

رفتارهای مثبت آنها نسبت به هم را تایید و تشویق کنید. خودتان الگوی بچه‌ها در محبت و احترام باشید؛ آنها بیشتر از آنکه به حرفهای شما گوش کنند، به رفتارهایتان توجه می‌کنند.

در قصه‌هایی که برایشان تعریف می‌کنید، از خوبیهای مهربانی و احترام صحبت کنید. بگذارید حس خوب محبت کردن به دیگران را بچشند و دربرابر محبت دیگران از آنها تشکر کنند.

برای کاهش اختلاف میان فرزندان به آنها عذرخواهی کردن را یاد دهید

به بچه‌ها یاد دهید که به حقوق هم احترام بگذارند و اگر به اشتباه، حق خواهر یا برادرشان را ضایع کردند عذرخواهی کنند. برایشان توضیح دهید که عذرخواهی کردن آنها را کوچک نمی‌کند، بلکه نشان می‌دهد چقدر مسئولیت رفتارهایشان را به عهده می‌گیرند.

همچنین باید یاد بگیرند اگر خواهر یا برادرشان از آنها عذرخواهی کرد، بپذیرند. به بچه‌ها کمک کنید اشتباهات خود را متوجه شوند و آنها را جبران کنند.

مهارتهای مهم را به آنها آموزش دهید

زمانی‌که بچه‌ها درگیر مشکل هستند، زمان مناسبی برای آموزش نیست؛ اما وقتی همه چیز آرام است از فرصت استفاده کنید و مهارتهای مهمی مثل ارتباط موثر، حل مساله و همدلی را به آنها آموزش دهید.

 از مشاوره کودک برای ریشه‌یابی و حل اختلاف میان فرزندان استفاده کنید

اگر اختلاف بین آنها منجر به قهر و دعواهای طولانی و شدید می‌شود، بهتر است از یک مشاور کودک کمک بگیرید. چنانچه بتوانید ریشه این مشکلات را پیدا و برطرف کنید، درگیریهای و دعواهای فرزندان هم کمتر می‌شود.

نکات پایانی درباره مدیریت اختلاف میان فرزندان

برای مدیریت این اختلافها، ارزشها را به فرزندان آموزش دهید و رفتارهای مناسب را به‌عنوان یک قانون درنظر بگیرید. اگر فرزندتان به خواهر یا برادرش محبت کرد، او را تشویق کند و اگر آنها را ناراحت کرد، راهنماییش کنید تا عذرخواهی کند.

اختلاف میان خواهر و برادرها طبیعی است و در همه خانواده‌ها اتفاق می‌افتد. مساله مهم مدیریت این چالش و آموزش مهارتهای مهم زندگی به کودکان است.

مقالات دیگر:

نظریه ترتیب تولد آدلر و تاثیر در ویژگی های شخصیت فرزندان

دکتر یاسین نجفی زادگان

دکتر یاسین نجفی زادگان هستم | روان‌درمانگر و مدرس دانشگاه | دارای دکترای تخصصی روانشناسی و پروانه اشتغال تخصصی روانشناسی