درباره انگیزه بیرونی و انگیزه درونی چه میدانید؟ + فیلم آموزشی
مدت زمان تخمینی مطالعه: 7 دقیقه
انگیزه بیرونی در مقابل انگیزه درونی
فهرست مطالب
قبل از خوندن مقاله این ویدیو رو هم که مربوط به انگیزه بیرونی و انگیزه درونی هست رو ببینید شاید براتون جالب باشه :
[pars-player mp4=”https://dl.ravanfix.com/Parsa/Videos/%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%DB%80%20%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%20%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%DB%80%20%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C.mp4″ mp4_label=”ویدیو انگیزه درونی و انگیزه بیرونی” poster=”https://ravanfix.com/wp-content/uploads/2023/02/انگیزه-بیرونی-و-انگیزه-درونی-ویدیو.jpg” id=”48130706″]
انگیزه عامل محرکی است که موجب شروع و تداوم حرکت میشود.
این محرک میتواند متاثر از نیازهای بقا مانند گرسنگی ، نیازهای روانشناختی مانند تعلق و استقلال و حتی نیازهای متعالی فرد باشد.
همراه شدن رفتار با یک تقویت کننده، احتمال ظهور آن رفتار را بالا میبرد.
در هر زمان، انگیزهای که قویتر است، بیشترین تاثیر را بر رفتار فرد باقی میگذارد.
نحوه تاثیرگذاری انگیزه
انگیزه در سه مرحله به کسب نتیجه کمک میکند:
- فعالسازی: کمک میکند فرد تصمیم به حرکت بگیرد و قدم اول را بردارد.
- مداومت: درصورت بروز موانع در مسیر، منجر به ادامه راه میشود.
- اشتیاق و تمرکز: نیروی مضاعفی برای حرکت میدهد و این نیرو را در راستای رسیدن به هدف متمرکز میکند.
انواع انگیزه
دو نوع انگیزه بیرونی و درونی وجود دارد که در شرایط مختلف به تنهایی و یا در کنار هم دلیل انجام کارهای شما هستند.
-
انگیزه درونی:
برخی اوقات عوامل درونی موجب شروع و ادامه حرکت در فرد میشوند. در این موارد نیرویی از بیرون، فرد را مجبور به انجام کار نمیکند، پاداشی به او نمیدهد و درصورت عدم انجام آن، تنبیهی وجود ندارد. فرد از انجام آن کار حس خوبی پیدا میکند و فقط به خاطر رضایت درونی و علاقه خود یا لذت بردن یا به چالش کشیدن خودش دست به اقدام میزند. انگیزه درونی بسیار قدرتمند است، در شرایط دشوار کمک میکند تا فرد تلاش بیشتری کند و دلسرد نشود و منجر به افزایش احساس شادی و ارزشمندی میشود. وقتی انگیزه بیرونی وجود ندارد، انگیزه درونی است که به فرد توانایی حرکت کردن میدهد. انگیزه درونی بسیار پایدارتر از انگیزه بیرونی است. مثالهای زیادی در مورد انگیزه درونی وجود دارد:
- لذت بردن از انجام بازی یا ورزش دلخواه
- خواندن کتاب مورد علاقه
- دستیابی به احساس توانمندی با یادگیری مهارت جدید
- شکوفا کردن استعدادهای خود
- تغییر چیدمان منزل برای رسیدن به حس بهتر
- انجام کارهای خلاقانه و به چالش کشیدن خود
-
انگیزه بیرونی:
اگر کاری را به دلیل جلوگیری از تنبیه و مجازات و یا به خاطر دریافت پاداش و دستمزد و تشویق شدن انجام دهید، انگیزه بیرونی موجب حرکت شما شده است. انگیزه بیرونی موقتی و تحت کنترل عوامل بیرونی است و نه خود فرد؛ بنابراین وقتی نباشد، فرد تمایلی برای انجام کار ندارد. بازخورد دیگران نقش مهمی در ایجاد انگیزه بیرونی دارد. در دیدگاه شرطیسازی کنشگر، رابطه بین مشوق، پاسخ رفتاری و پیامد به خوبی نشان داده میشود. مشوق، رویدادی محیطی است که موجب بروز رفتاری خاص و یا اجتناب از آن میشود؛ به عبارت دیگر مشوق قبل از رفتار ایجاد میشود و احتمال پاسخدهی فرد را کم یا زیاد میکند. پاسخ رفتاری که فرد میدهد منجر به پیامدی میشود که میتواند دلخواه باشد و موجب تکرار رفتار شود و یا مطلوب نباشد و از تکرار آن جلوگیری کند. مثالهایی از وجود انگیزه بیرونی برای انجام کار:
- درس خواندن برای دریافت نمره و مدرک یا تشویق شدن توسط معلم و همکلاسیها
- تلاش برای برنده شدن در مسابقه برای کسب جایزه
- رعایت رژیم غذایی کمکالری یا کمچرب برای جلوگیری از بروز چاقی و بیماریهای قلبی عروقی
- انجام اضافه کاری در محیط کار برای دریافت دستمزد بیشتر
- مسئولیتپذیری و دقت در انجام کارهای محوله برای رسیدن به ارتقا شغلی و یا جلب توجه رئیس
گاهی در انجام کار و یا بروز رفتار خاصی هر دو انگیزه درونی و بیرونی نقش دارند؛ مثل وقتی که ورزشکاری از انجام ورزش لذت میبرد (انگیزه درونی) و همزمان اندام متناسبی را هم خواهد داشت که منجر به تحسین اطرافیان میشود (انگیزه بیرونی).
نشانههای بیانگیزگی
- نسبت به نتیجه کارها بیتفاوت میشوید.
- خود را به انجام کارتان متعهد نمیدانید.
- احساس میکنید برای انجام کار اعتماد به نفس یا استعداد کافی ندارید.
- مدام انجام کار را به تعویق میاندازید.
- هنگام انجام کار احساس اجبار میکنید و اشتیاقی ندارید.
- احساس میکنید بیهدف هستید و در مسیرتان گم شدهاید.
دلایل بیانگیزه شدن
- کمالگرا هستید و توقع زیادی از خودتان دارید.
- مسیر نادرستی را برای کار یا ادامه تحصیل انتخاب کردهاید.
- برنامهریزی مناسبی ندارید.
- زیاد تحت تاثیر نظرات و حرفهای دیگران هستید.
- اجازه میدهید دیگران به جای شما تصمیم بگیرند.
- ارزشمندی خود را به موفقیتهایتان گره زدهاید و از شکست میترسید.
- برنامهریزی نمیکنید و زمانتان را از دست میدهید.
- به افکار منفی اجازه میدهید کنترل شما را دردست بگیرند. اعتقاد دارید موفقیتتان در گرو شانس است و نه تلاش شما.
راهکارهای افزایش انگیزه
- هدفهایتان را بازنگری کنید. ببینید مسیری که در آن قرار دارید مسیر دلخواه خودتان است یا طبق نظر خانواده و جامعه آن را انتخاب کردهاید.
- هدفی را برای خود برگزینید که در شما ایجاد اشتیاق کند و متناسب با استعدادهای شما باشد.
- با افراد پرانرژی و باانگیزه معاشرت کنید.
- اگر هنوز به هدف نرسیدهاید، مسیر طی شده را ارزیابی کنید؛ دستاوردهای خود را ببینید و برای تلاشی که کردهاید ارزش قائل شوید.
- هدف بزرگتان را به قدمهای کوچک قابل دستیابی تقسیم کنید و پس از رسیدن به هر مرحله، به خودتان پاداش بدهید.
- جملات انگیزشی بخوانید یا آنها را روی کاغذی بنویسید و به دیوار اتاق کار یا مطالعه خود نصب کنید.
- برای کارتان برنامهریزی کنید و به آن متعهد بمانید.
- زندگینامه افراد موفق را بخوانید تا بدانید آنها هم برای رسیدن به اهدافشان با موانع زیادی روبرو بودهاند.
- اگر احساس افسردگی میکنید از یک متخصص یا مشاور کمک بگیرید.
در زندگی روزمره گاهی مجبور به انجام کارهایی هستید که به آنها علاقه ندارید یا از انجامشان لذت نمیبرید؛ مثلا برای کسب درآمد و تامین هزینهها باید برخلاف علایقتان کارهایی را انجام دهید.
در این مواقع خودانگیختگی میتواند سختی کار را کم کند و انگیزه لازم را در شما ایجاد کند.
برای افزایش خودانگیختگی باید اول نگرشتان را نسبت به کاری که انجام میدهید، تغییر دهید.
شرایط و نیازهایتان را بپذیرید و در مقابل آن مقاومت نکنید. سپس برای اینکه انجام کار برایتان همراه با لذت بیشتری باشد، تغییراتی در نحوه انجام آن یا در محیط کارتان ایجاد کنید.
سعی کنید آن کار دشوار را تبدیل به کاری لذتبخش کنید. به هر حال چارهای به جز انجامش ندارید، پس چه بهتر که راهی برای لذت بردن از آن پیدا کنید.