تاثیر خواب کوتاه (چرت زدن ) بر حافظه و تمرکز | اپیزود 80
خواب همواره یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشر بوده و از دیرباز در فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف اهمیت ویژه‌ای داشته است.
اما چیزی که اخیراً مورد توجه محققان قرار گرفته، اهمیت چرت‌های کوتاه روزانه است.
این چرت‌های کوتاه نه تنها به تقویت حافظه و بهبود کارکردهای شناختی کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند تاثیرات مثبتی بر خلق و خوی و سلامت روان داشته باشند.
سایت روانشناسی روان‌فیکس با هدف ارائه راهکارهای علمی و کاربردی برای بهبود زندگی روانی افراد، به بررسی این موضوع مهم پرداخته و بر اساس پژوهش‌های جدید به نتایج شگفت‌انگیزی دست یافته است.
اپیزود ۸۰ پادکست روانشناسی روان‌فیکس
چرا چرت کوتاه؟ چه چیزی باعث اهمیت آن شده است؟
یکی از اصلی‌ترین دلایل توجه به چرت‌های کوتاه، نتایج پژوهش‌هایی است که نشان می‌دهند این نوع خواب کوتاه‌مدت، می‌تواند تاثیر مثبتی بر حافظه و توانایی‌های شناختی افراد داشته باشد.
بر اساس تحقیقاتی که در دانشگاه ملی سنگاپور انجام شده، چرت‌های کوتاه حدود 20 تا 30 دقیقه به میزان قابل توجهی عملکرد ذهنی افراد را بهبود می‌بخشند.
چرت‌های کوتاه به ویژه برای افرادی که به دلایل شغلی یا خانوادگی نیاز به تمرکز بالا دارند، می‌توانند بهترین گزینه باشند.
این افراد می‌توانند بدون اختلال در خواب شبانه، در اواسط روز انرژی و هوشیاری خود را بازیابند. مثال درمانجویی که به کمک این روش موفق شد تا استرس‌های شغلی خود را کاهش دهد، نشان از کارآمدی این تکنیک دارد.
همچنین مطالعات جدید نشان می‌دهد که چرت کوتاه می‌تواند به بهبود خلق و خوی افراد کمک کند.
روان‌فیکس به عنوان مرجعی معتبر در زمینه روانشناسی، همواره به دنبال معرفی روش‌های علمی و موثر برای بهبود کیفیت زندگی است و چرت‌های کوتاه یکی از این ابزارهای موثر است.
چرت کوتاه چگونه کارکرد شناختی را بهبود می‌بخشد؟
چرت کوتاه به دلیل تاثیر بر مکانیسم‌های عصبی خاصی در مغز، باعث بهبود عملکرد شناختی می‌شود. در تحقیقی که توسط دکتر مایکل چی در مرکز خواب و شناخت دانشگاه سنگاپور انجام شده، مشخص شد که افراد بعد از یک چرت کوتاه 20 دقیقه‌ای، توانایی بیشتری در پردازش اطلاعات و پاسخ به محرک‌های غیرمنتظره دارند.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که حتی یک چرت کوتاه، می‌تواند زمان واکنش را بهبود بخشد و ذهن را برای فعالیت‌های شناختی پیچیده‌تر آماده کند. روان‌فیکس به این نکته اشاره می‌کند که چنین نتایجی می‌تواند برای افراد مشغول به کارهای ذهنی مفید باشد و کارایی آنها را افزایش دهد.
در یکی از جلسات درمانی، مراجع من که با مشکل تمرکز و افزایش خستگی ذهنی دست و پنجه نرم می‌کرد، پس از انجام تمرین‌های چرت کوتاه توانست بازدهی خود را به شکل چشمگیری افزایش دهد.
تفاوت‌های ژنتیکی در نیاز به چرت کوتاه
هر چند همه افراد از چرت کوتاه بهره می‌برند، اما تفاوت‌های ژنتیکی بین افراد وجود دارد که میزان نیاز به این نوع خواب را تعیین می‌کند. برخی افراد به طور طبیعی بیشتر از دیگران به خواب روزانه تمایل دارند. تحقیقات اخیر نشان داده که ژن‌هایی مانند HSP می‌توانند بر فشار خواب اثر بگذارند و میل به چرت کوتاه را تشدید کنند.
این تفاوت‌ها باعث شده که برخی افراد بدون توجه به کیفیت خواب شبانه، همچنان نیاز به چرت داشته باشند. در حالی که دیگران تنها در صورت خستگی مفرط، نیاز به خواب در روز پیدا می‌کنند. در کل، شواهد نشان می‌دهند که ژنتیک نقش مهمی در الگوهای خواب افراد ایفا می‌کند.
یکی از درمانجویان من که به دلیل کار شبانه با اختلالات خواب مواجه شده بود، پس از شناسایی این الگوهای ژنتیکی و تطبیق چرت‌های کوتاه با برنامه خواب شبانه خود، توانست خواب شبانه باکیفیتی داشته باشد.
چرت‌های کوتاه و مزایای خلق و خویی
به طور کلی، مزایای شناختی تنها یکی از اثرات چرت کوتاه نیستند. این نوع خواب کوتاه همچنین بر خلق و خوی افراد تاثیر مثبتی دارد. مایکل چی معتقد است که خستگی مداوم می‌تواند باعث ایجاد حالت‌های منفی مانند عصبانیت و بی‌حوصلگی شود. در حالی که یک چرت کوتاه، به سرعت این حالت‌ها را کاهش داده و خلق و خوی فرد را بهبود می‌بخشد.
بسیاری از افراد، به ویژه آنهایی که تحت فشار کاری قرار دارند، می‌توانند با کمک چرت‌های کوتاه، انرژی و انگیزه بیشتری برای ادامه روز به دست آورند. سایت روان‌فیکس به عنوان مرجعی علمی و معتبر در حوزه روانشناسی، همیشه توصیه می‌کند که افراد به سلامت روان خود از طریق راه‌های ساده و قابل اجرا توجه کنند.
خطرات چرت‌های طولانی: چرا نباید از ۳۰ دقیقه بیشتر باشد؟
تحقیقات جدید نشان می‌دهند که چرت‌های طولانی‌تر از ۳۰ دقیقه می‌توانند اثرات منفی بر سلامت بدن داشته باشند. بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۳ در اروپا انجام شده، مشخص شد که افرادی که بیش از ۳۰ دقیقه در روز چرت می‌زنند، احتمال بیشتری برای ابتلا به مشکلات سلامتی مانند چاقی و فشار خون بالا دارند.
علاوه بر این، خواب طولانی باعث ایجاد حالت خواب‌آلودگی و کسلی پس از بیداری می‌شود. این حالت که به عنوان “اینرسی خواب” شناخته می‌شود، باعث کاهش بهره‌وری و هوشیاری فرد پس از بیداری می‌شود.
یکی از درمانجویانم که از چرت‌های طولانی و بدون برنامه‌ریزی استفاده می‌کرد، بعد از اصلاح زمان چرت‌های روزانه خود، توانست بهبود چشمگیری در سطح انرژی و هوشیاری خود مشاهده کند.
چرت‌های کوتاه به عنوان نشانگر سلامت؟
یکی از مواردی که باید به آن توجه کرد، این است که نیاز مداوم به چرت‌های طولانی و متعدد در روز، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات سلامتی باشد. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به آلزایمر یا کسانی که التهاب مغزی دارند، نیاز بیشتری به خواب روزانه دارند.
در صورتی که فردی به طور مداوم و بیش از حد معمول به خواب روزانه نیاز پیدا کند، می‌تواند نشانه‌ای از وجود بیماری‌های مختلف باشد. بنابراین، روان‌فیکس توصیه می‌کند که اگر این شرایط به طور مداوم تکرار شد، حتماً با یک متخصص مشورت شود.
چرت‌های کوتاه روزانه نه تنها می‌توانند به بهبود حافظه و توانایی‌های شناختی کمک کنند، بلکه تاثیرات مثبتی بر خلق و خو و سلامت کلی فرد دارند. با این حال، اهمیت زمان‌بندی و مدت زمان چرت‌ها بسیار بالاست و باید از چرت‌های طولانی‌تر از ۳۰ دقیقه پرهیز شود. سایت روان‌فیکس همواره به دنبال ارائه راهکارهای علمی و کاربردی برای بهبود کیفیت زندگی افراد است و چرت‌های کوتاه یکی از ابزارهای کلیدی در این مسیر هستند.
سوالات متداول
آیا خواب کوتاه در طول روز مفید است؟
بله، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که خواب کوتاه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای می‌تواند حافظه، تمرکز و هوشیاری را بهبود بخشد.
بهترین زمان برای خواب نیمروزی چیست؟
بهترین زمان برای خواب نیمروزی، بعد از ناهار و قبل از ساعت ۵ بعدازظهر است. این کار کمک می‌کند خواب شبانه دچار اختلال نشود.
خواب نیمروزی چه تاثیری بر سلامت روان دارد؟
خواب نیمروزی نه تنها تمرکز و حافظه را بهبود می‌بخشد، بلکه با کاهش استرس و بهبود خلق و خو نیز همراه است.
آیا خواب طولانی‌تر از ۳۰ دقیقه مضر است؟
خواب طولانی‌تر از ۳۰ دقیقه ممکن است منجر به کسالت و “اینرسی خواب” شود و در بعضی افراد با مشکلات سلامتی مثل چاقی همراه باشد.
این کدهای وردپرس برای سوالات متداول بهینه‌سازی شده‌اند تا با اصول سئو و گوگل کنسول سازگار باشند و به راحتی در سایت شما قابل کپی و استفاده باشند.
آیا این مطلب برایتان مفید بود؟
