همه چیز درباره بیش فعالی در نوجوانان + علت و راه‌های درمان

بیش فعالی در نوجوانان یکی از اختلالاتی که ممکن است هر نوجوانی آن را تجربه کند. در صورتی که شما والدین فرزندی هستید که در کودکی‌اش بیش فعال بوده است، به احتمال زیاد در دوران نوجوانی او نیز علائم بیش فعالی را مشاهده خواهید کرد. نحوه درمان بیش فعالی در کودکان و نوجوانان متفاوت است.

شاید برای‌تان سؤال پیش بیاید که چگونه می‌توان بیش فعالی در نوجوانان را درمان کرد؟

یا شاید ذهن‌تان درگیر شده باشد که آیا کودک من بیش فعال است؟

بیش فعالی دقیقاً چه مواردی را شامل می‌شود؟

در این مقاله قصد داریم به تمامی این پرسش‌های مربوط به بیش فعالی در نوجوانان پاسخ درست و دقیق بدهیم؛ از این رو خواهشمندیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

به طور کلی بیش فعالی در نوجوانان علائم متعددی را شامل می‌شود که شایع‌ترین آن کم توجهی، پرتحرکی و حواسپرتی است. البته این پدیده ممکن است عوامل دیگری را نیز شامل شود که سعی می‌کنیم در طول مقاله به آن‌ها بپردازیم.

لازم است عنوان کنیم نوجوانان بیش فعال در وهله اول، توسط والدین و معلمان‌شان شناخته می‌شوند. همچنین امروزه راه‌های بسیار زیادی برای درمان بیش فعالی وجود دارد. با ما همراه باشید تا در رابطه با این موارد، اطلاعات و آگاهی کافی و لازم را اخذ نمایید.

تعریف دقیق بیش فعالی در نوجوانان

بیش فعالی در نوجوان در اصل به معنی اختلالات رفتاری در نظر گرفته می‌شود. این اختلالات از زمان کودکی آغاز می‌شوند و اگر به درستی درمان نشوند؛ ممکن است تا دوره نوجوانی و حتی میانسالی فرد نیز ادامه پیدا کنند.

معمولاً اولین افرادی که متوجه بیش فعالی فرزندان می‌شوند والدین هستند. پس از آن‌ها این معلم این هستند که در اثر برخورد خود با دانش آموزان؛ متوجه بیش فعالی کودکان و نوجوانان خواهند شد.

آن‌ها با علائمی مانند تحرک بسیار زیاد، حواس پرتی، عدم وجود تمرکز و انجام امور به صورت ناگهانی و تکانشی مواجه می‌شوند.

موارد ذکر شده همگی نشان دهنده بیش فعالی در فرد است. در صورتی که این رفتارها در کودکی کنترل و درمان شود، ممکن است نوجوان در آینده دچار مشکل نشود.

اما در صورتی که به این رفتارها در دوران کودکی بی‌توجهی شود، ممکن است آسیب‌ها و اثرات جبران‌ناپذیری در دوره نوجوانی افراد اعمال شود و آن‌ها را تبدیل به افرادی مسئولیت‌ناپذیر کند.

امروزه به دلیل تلاش و پشتکار مشاوران و متخصصان ماهر در این زمینه، موضوع بیش فعالی در نوجوانان قابل لمس و درک است.

این تلاش‌ها باعث شده است که والدین امروزه برخلاف گذشته این موضوع را درک کنند که می‌توانند با کمک گرفتن از یک مشاور خوب و ایده‌آل، اختلالات و مشکلات روانی کودک و نوجوانان خود را حل نمایند. ما نیز در ادامه این مقاله، برخی از علت‌ها و دلایل بیش فعالی در نوجوان را معرفی می‌کنیم تا شما از آن‌ها آگاه شده و علم خود را در این زمینه افزایش دهید.

انواع بیش فعالی در نوجوانان 

به طور کلی اختلال بیش فعالی در نوجوان در سه نوع متفاوت در نظر گرفته می‌شود. در این بخش به بررسی و معرفی هر کدام از این سه نوع می‌پردازیم. در هر کدام از این نوع‌ها فرد بیش فعال رفتارهای متنوع و متفاوتی را از خود نشان می‌دهد. انواع بیش فعالی در نوجوانان شامل موارد زیر است.

• نوع اول آن کم توجهی است. در این نوع، نوجوان بیش فعال از خود علائم بی‌توجهی بیشتری نشان می‌دهد.
• نوع دوم، تکانشگر از اختلال ADHD است. در این نوع همانطور که از اسمش مشخص است نوجوان بیش فعال، علائم خود را با انجام امور تکانشی انجام می‌دهد. در واقع به صورت ناگهانی رفتارهایی را از خود بروز می‌دهد که نشان دهنده بیش فعالی او است.
• مورد سوم نوع ترکیبی است. در این حالت رفتار بی توجهی یا تکانشگری افراد لزوماً به معنای بیش ‌فعالی نیست. در این حالت افراد علائمی را که مربوط به هر دو نوع قبلی است، از خود نشان می‌دهند. صحبت کردن زیاد، آرام و قرار نداشتند و تحرک بالا، نشان دهنده افرادی است که مبتلا به این نوع از اختلال بیش فعالی هستند.

نشانه‌ های بیش فعالی در نوجوانان

به طور کلی بسیاری از نوجوانانی که بیش فعال هستند؛ فعالیت‌های بدنی بسیار غیرعادی و ناگهانی از خود نشان می‌دهند. بسیاری از آن‌ها توانایی تمرکز روی موضوع خاصی را ندارند.

در واقع این افراد حواس پرت در نظر گرفته می‌شوند. آن‌ها برای جلب توجه از خود رفتارهای سرکشی و یکدندگی نشان می‌دهند. همچنین دارای لجبازی‌های غیرعادی هستند. نوجوانان بیش فعال معمولاً در خواب خود مشکلاتی را متحمل می‌شوند. همچنین در زندگی خود بی نظم هستند. علاوه‌بر آن دارای انرژی بیش از اندازه هستند.

البته نکته بسیار مهم و ضروری این است که لزوماً داشتن انرژی بالا در نوجوانان و یا کودکان نشان دهنده بیش فعالی نیست. چرا که نوجوان در این دوره به طور خودبه‌خود پرشور و پر انرژی هستند.

آن‌ها همواره هیجاناتی را تجربه می‌کنند. از این رو والدین نباید این ویژگی آن‌ها را اختلال بیش فعالی لحاظ کنند.

تاثیرات بیش فعالی بر زندگی نوجوانان

همانطور که گفته شد یکی از نشانه‌ های بیش فعالی در نوجوان حواس پرتی و عدم داشتن تمرکز است.

داشتن این ویژگی در نوجوان معمولاً باعث افت تحصیلی آن‌ها خواهد شد. افت تحصیلی یکی از پیامدهای بسیار بد و منفی در زندگی نوجوانان است. همچنین به عنوان یک زنگ خطر جدی برای خانواده‌ها در نظر گرفته می‌شود.

از این رو والدین باید پس از آن که شاهد افت تحصیلی فرزندان خود بودند؛ برای درمان بیش فعالی در نوجوان خود اقداماتی را بیندیشند.

 

از دیگر تاثیراتی که بیش فعالی در نوجوان روی زندگی افراد اعمال می‌کند، این است که معمولاً نوجوانان بیشفعال دارای انرژی بسیار زیاد و بالایی هستند. آن‌ها برای آن که انرژی درونی خود را تخلیه کنند، اغلب رفتارهای پرخطر را انتخاب می‌کنند؛ به همین دلیل است که درمان بیش فعالی امری ضروری و مهم است.

چرا که در صورت عدم توجه به این موضوع، نوجوان ممکن است هرگونه رفتار آسیب‌زا و خطرناکی را انجام دهد. در واقع سلامت خود و اطرافیانش را به خطر بیاندازد.

علت بیش فعالی در نوجوانان

بطور کلی بیش فعالی در نوجوانان دارای دلایل متعددی است. به عنوان مثال، ژن‌ها تأثیر بسیار زیادی در ایجاد اختلال بیشفعالی دارند. به بیان دیگر هنگامی که نوجوانی دچار بیش فعالی باشد، احتمالاً ممکن است با نگاه والدین او پی ببریم که حداقل یکی از آن‌ها دچار این اختلال بوده‌اند.

از دیگر مواردی که ممکن است باعث ایجاد اختلال ADHD در کودکان و نوجوانان شود، این است که مادر در زمان بارداری بیش از اندازه فعالیت کرده است.

مصرف زیاد دارو، عفونت‌های مغزی، تماس با مواد سمی و… نیز همگی می‌توانند به دلایلی برای مبتلا شدن کودکان و نوجوانان به اختلال بیش فعالی باشند. امروزه در آزمایشات و بررسی‌های بسیار زیادی برای یافتن علت بیش فعالی در نوجوانان انجام شده است.

که همه آن‌ها نشان می‌دهند ساختار مغزی افراد بیش فعال با نوجوان و کودکان عادی متفاوت است.

درمان اختلال بیش فعالی در نوجوانان

• جلسات مشاوره

بر اساس آزمایشات و پژوهش‌هایی که در سال‌های اخیر انجام شده است، ۸۰ درصد نوجوانانی که به مشاوران و متخصصان مراجعه کرده‌اند، دارای اختلال ADHD هستند.

یکی از راه‌های درمان این اختلال بهره بردن از جلسات مشاوره و رفتار درمانی با تست بیشفعالی در نوجوانان در نظر گرفته می‌شود که منجر به درمان بیش فعالی نوجوانان بسیار زیادی شده است. همچنین تاثیرات مثبت بسیار زیادی را نیز دارد.

• مصرف دارو

البته معمولاً مشاوران و روانشناسان عقیده دارند دوره مشاوره و رفتار درمانی باید همراه با مصرف دارو صورت بگیرد تا تاثیرات آن بیشتر شود. امروزه پزشکان تاکید بسیار زیادی برای استفاده از داروی درمان بیش فعالی در نوجوانان دارند.

این داروها به عنوان محرک در نظر گرفته می‌شوند. از آنجایی که نوجوانان بیش فعال تمرکز چندانی روی مسائل ندارند، این داروها سطح هوشیاری افراد بیش فعال را افزایش می‌دهند؛ همچنین باعث بهبود تمرکز آن‌ها می‌شوند. در واقع این داروها باعث ایجاد روحیه مسئولیت‌پذیری در نوجوانان بیش فعال خواهد شد.

• اصلاح رفتار والدین

از دیگر موارد تأثیرگذار برای درمان اختلال بیش فعالی در نوجوانان نحوه رفتار والدین با کودکان است. والدین باید اطلاعات و آگاهی خود را پیرامون موضوعات مربوط به بیش فعالی افزایش دهند تا بتوانند بهترین و ایده‌آل‌ترین رفتار را با کودکان خود داشته باشند و به آنها در جهت بهبود رفتارهای‌شان کمک کنند.

از آنجایی که این کودکان و نوجوانان بیشتر زمان خود را با والدینشان سپری می‌کنند، رفتار والدین تأثیر بسیار زیادی روی شخصیت آن‌ها خواهد گذاشت. همچنین در روند بهبود آن‌ها بسیار مؤثر خواهد بود.

• سایر روش‌ها

امروزه روش‌های جدید بسیار زیاد دیگری نیز برای درمان اختلال بیش فعالی در نوجوانان بروز یافته است؛ اما بهتر است بدانید ارائه تست بیش فعالی در نوجوانان مهم‌ترین مرحله‌ای است که باید قبل از شروع درمان آن انجام دهید.

به عنوان مثال، استفاده از رژیم غذایی مناسب و مغذی یکی از روش‌های درمان بیشفعالی در نوجوانان است. متخصصان و پزشکان عقیده دارند نوجوانان بیش فعال باید از مواد غذایی که دارای امگا، ۳ آهن و املاح معدنی هستند استفاده کنند.

در واقع هر چه این مواد غذایی در رژیم آن‌ها بیشتر باشد، علائم بیش فعالی زودتر از بین می‌رود. همچنین روند درمان آنها بهتر خواهد بود. این پزشکان عقیده دارند که نوجوانان بیش فعال باید از خوردن فست فودها، انواع نوشابه‌ها و همچنین مواد غذایی سرد دوری کنند.

ماساژ درمانی نیز از تکنیک‌های نوین درمان بیش فعالی در نوجوانان در نظر گرفته می‌شود. این روش نشان داده است با انجام مداوم ماساژ تمرکز نوجوانان بیش فعال افزایش می‌یابد.

به همین دلیل است که امروزه ماساژ درمانی از تکنیک‌های تأثیرگذار و بسیار مفید برای درمان بیش فعالی و کمک به روند بهبود نوجوانان بیش فعال است.

راهکارهای مؤثر برای والدین جهت کمک به بهبود اختلال بیش فعالی در نوجوانان

• برنامه‌های شخصی برای نوجوانان بیش فعال ایجاد کنند. تا از این طریق میزان فراموشی و حواس‌پرتی نوجوانان خود را به میزان چشمگیری کاهش دهند.
• فضای شاد و متنوع برای نوجوانان خود فراهم آورند. به عنوان مثال نوجوانان خود را در باشگاه‌ها و فعالیت‌های ورزشی سرگرم نگه دارند. انجام چنین فعالیت‌هایی باعث می‌شود انرژی درونی نوجوانان بیش فعال تخلیه شود. همچنین تخلیه انرژی آن‌ها در موقعیت مناسب و ایده‌آلی صورت بگیرد. این فعالیت‌ها در تمرکز نوجوانان نیز تأثیرات بسیار زیادی اعمال خواهند کرد.
• وظایفی را به کودکان و نوجوانان بیش فعال خود بدهند تا از این طریق احساس مسئولیت‌پذیری را در آن‌ها تقویت سازند. همچنین حین انجام آن امور توسط نوجوانان، آن‌ها را تشویق کنند. تا از این طریق به آن‌ها اعتماد به نفس و روحیه بدهند.
• وظایف، مسائل و مسئولیت‌های آن‌ها را به کودکان و نوجوانان‌شان یادآوری کنند. چرا که به دلیل روحیه حواس‌پرتی و عدم تمرکز، ممکن از آن‌ها را فراموش کنند. این موضوع ممکن است در دراز مدت تاثیرات بسیار بد و منفی روی روحیه آن‌ها اعمال سازد.
• از دیگر نکات بسیار مهمی که والدین باید به هنگام رفتار با کودکان و نوجوانان بیش فعال خود به آن توجه داشته باشند، این است که به هیچ عنوان از کلمات منفی استفاده نکنند. چرا که این کلمات تأثیرات بسیار بدی را روی روحیه نوجوان اعمال می‌سازد. والدین باید بدانند که رفتارهای این کودکان و نوجوانان از روی عمد نیست.
• آمار و بررسی‌های انجام شده در این زمین نشان داده است که کودکان بیش ‌‌فعال اغلب از ضریب هوشی بسیار بالایی برخوردارند. آن‌ها تنها نیاز به کمک افرادی همچون والدین، معلمین، مشاورین و… دارند تا بتوانند در مسیر اصلی زندگی خود قرار بگیرند.

سخن پایانی

با توجه به مطالب و نکاتی که در رابطه با موضوع بیش فعالی در نوجوان ارائه کردیم، دریافتم بیش فعالی یکی از اختلالات بسیار زیاد و شایع در سنین کودکی است. که اگر فردی این اختلال را در دوره کودکی تجربه کند، احتمالاً تا سن بزرگسالی هم با این موضوع درگیر است.

این اختلال راه‌های درمان بسیار زیادی دارد. امروز شما می‌توانید با کمک گرفتن از مشاوران و متخصصان ماهر در این زمینه و همچنین استفاده از روش‌های نوینی همچون رژیم، ماساژ و داروهای موجود، روند بهبود بیش ‌فعالی در نوجوانان را افزایش دهید. علاوه بر آن خانواده نیز تأثیر بسیار زیادی روی روند بهبود این بیماری اعمال می‌کند.