عملکرد مغز نوجوانان چگونه است؟ | رشد مغز در نوجوانی
عملکرد مغز نوجوانان چگونه است؟
در هر خانه‌ای که یک نوجوان حضور دارد، پدر و مادر نگران نیز وجود دارد. البته همه‌ی این نگرانی‌ها می‌توانند به راحتی کم و کمتر شود، اگر والدین با رشد مغز در نوجوانی و عملکرد مغز نوجوانان آشنا باشند.
دوران نوجوانی، دوران طلایی هر فردی است. دورانی که شخصیت او به وجود می‌آید و بلوغ اتفاق می‌افتد. در این مقاله سعی می‌کنیم که رشد مغز در نوجوانی را بررسی کنیم و عملکرد مغز نوجوانان را ببینیم. اگر شما هم علاقه‌مند هستید تا با عملکرد مغز نوجوانان آشنا شوید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
رشد مغز در نوجوانی و عملکرد مغز نوجوانان
اگر بخواهیم رشد مغز در نوجوانی و عملکرد مغز نوجوانان را به یک عبارت نسبت دهیم، عبارتی به جز انعطاف پذیری مناسب آن نیست؛ به عبارت دیگر، مغز انسان تغییر می‌کند، رشد می‌کند و سازگار با شرایط می‌شود.
بنابراین مغز نوجوانان در حال پیشرفت است. در دوران نوجوانی، رشد مغز دستخوش تغییرات بسیار مهمی می‌شود که دانشمندان علوم مغز و اعصاب امروزه معتقدند این تغییرات نوجوانی با دوران کودکی اولیه به عنوان دوره بحرانی رشد مغز رقابت می‌کند.
همه قسمت‌های مغز انسان به طور همزمان بالغ نمی‌شوند. نواحی درگیر در تجربه و بیان احساسات زودتر از آن‌هایی که در قضاوت، سازماندهی و استدلال مربوط هستند، بالغ می‌شوند. این تفاوت بین ابراز احساس و ارزیابی باعث بسیاری از رفتارهای نوجوان می‌شود که می‌تواند بسیار گیج کننده باشد.
آمیگدال نوجوانان به طور ویژه‌ای فعال است. آمیگدال گره بادامی شکل در وسط مغز است که مسئول واکنش‌های غریزی مانند جنگ یا گریز، نمایش خشم و فوران‌های غیر قابل توضیح خلق و خو یا حتی شادی است.
درواقع، قدرت توانایی عملکرد مغز نوجوانان در ایجاد تعادل بین احساسات و عقل، ویژگی متمایز آن‌ها است. نوجوانی یکی از ضروری‌ترین و حیاتی‌ترین گام‌ها در رشد انسان است. مرحله‌ای که باید تحمل کرد، به آن علاقه داشت و حتی آن را جشن گرفت.
عملکرد اسرارآمیز مغز نوجوانان
فرآیندهای سازماندهی مجدد آناتومیکی مغز نوجوان با تغییرات عاطفی و شناختی عمیق همراه است؛ به ویژه توسعه تدریجی کارکردهای اجرایی.
به عنوان مثال، فرآیندهای شناختی که فکر و رفتار را کنترل می‌کند و در نتیجه به فرد اجازه می‌دهد تا به طور انعطاف پذیر با وظایف موقعیتی جدید و پیچیده سازگار شود .
در نوجوانی، همزمان با رشد این مهارت‌های شناختی اساسی، تغییراتی در توانایی‌های عاطفی اجتماعی مانند تشخیص چهره، یا به اصطلاح نظریه ذهن (یعنی توانایی قرار دادن خود از نظر ذهنی به جای دیگری) ایجاد می‌شود.
در سطح عصبی، مطالعات تصویربرداری، عملکردی از رشد مغز را نشان داده است که کودکان و نوجوانان اغلب الگوی فعال سازی کانونی گسترده‌تر و کمتری نسبت به بزرگسالان دارند و جذب موثر منابع عصبی با افزایش سن افزایش می‌یابد، به طوری که فعالیت عصبی در سایر مناطق مغز کاهش می‌یابد.
مطالعات تصویربرداری همچنین نشان داده است که نوجوانان در موقعیت‌های عاطفی فعالیت بیشتری در نواحی لیمبیک دارند: به عنوان مثال، عده‌ای از متخصصان در زمینه‌ی مغز و اعصاب دریافتند که پیش بینی دریافت پاداش با فعال شدن بیشتر در هسته اکومبنس در نوجوانان نسبت به کودکان و بزرگسالان مرتبط است.
جالب است بدانید که این محققان همچنین یک هم‌بستگی مثبت بین فعال سازی در هسته اکومبنس و گرایش فردی نوجوانان به ریسک پذیری را پیدا کردند.
در دوران نوجوانی والدین باید چه کار کنند؟
در ادامه بررسی عملکرد مغز نوجوانان، می‌خواهیم به والدین بگوییم که چه کارهایی را باید در این دوران انجام بدهند تا نوجوان آن‌ها احساس بهتری داشته باشد.
والدین مهم‌ترین الگوی نوجوانان هستند. البته دوستان آن‌ها نیز برای آن‌ها مهم هستند و تاثیرگذار؛ اما نحوه رفتار و انجام مسئولیت‌های والدین تاثیر عمیق و طولانی مدتی را بر نوجوانان خواهد گذاشت.
به نوجوانان خود یادآوری کنید که آن‌ها انعطاف پذیر و شایسته هستند. از آن‌جایی که نوجوانان در لحظه بسیار متمرکز هستند، در دیدن این که می‌توانند در تغییر موقعیت‌های بد نقش داشته باشند، مشکل دارند. می‌تواند یادآوری خاطرات گذشته به آن‌ها کمک کند که فکر می‌کردند موقعیت بدی دارند، اما در نهایت بهترین نتیجه را کسب کردند.
خیلی مهم است که والدین با چیزهایی مانند عملکرد مغز نوجوانان آشنا شوند. البته به این معنا نیست که شما باید موسیقی‌های آن‌ها را حتما دوست داشته باشید؛ اما نشان دادن علاقه به چیزهایی که آن‌ها درگیر آن هستند نشان می‌دهد که آن‌ها برای شما مهم هستند.
مغز نوجوانان نسبت به بزرگسالان به خواب بیشتری نیاز دارد. والدین باید سعی کنند نوجوان خود را به سمت عادات خواب خوب راهنمایی کنند.
همچنین والدین تمایل دارند برای رفع مشکلات فرزندان‌شان یا سرزنش کردن‌شان، توصیه‌هایی را انجام دهند؛ اما این می‌تواند باعث شود که نوجوانان در آینده کمتر با والدین خود صحبت کنند. هدف شما این است که می‌خواهید شرایط را از نظر عاطفی امن و آسان کنید که آن‌ها راحت‌تر به سراغ شما بیایند تا بتوانید بخشی از زندگی آن‌ها باشید.
حقیقت‌هایی که والدین باید درباره مغز نوجوان خود بدانند
عملکردهای مغز نوجوان را در قسمت قبل بررسی کردیم. و دیدیم که چقدر این عملکردها می‌توانند جدید و متفاوت باشند. اگر شما پدر و مادری هستید که در حال مطالعه این مقاله نیز هستید، بهتر است که حقایقی را حتما در رابطه با مغز نوجوان خودتان بدانید.
-
درون ذهن نوجوان:
اگر با نوجوانان در این دوران در ارتباط بوده باشید، می‌بینید که بعضی از رفتارهای آن‌ها غیر منطقی، نمایشی و احمقانه است. بی دلیل فریاد می‌زنند و کارهای نسنجیده‌ای را انجام می‌دهند. یک نوجوان در این زمان، نیاز عمیقی به استقلال بیشتر و مراقبت محبت آمیز شما را دارد.
این ویژگی‌ها البته در کودکان نیز وجود دارد و دلیل آن این است که بعد از دوران نوزادی، بزرگ‌ترین جهش رشد مغز در نوجوانی رخ می‌دهد.
این بزرگ‌ترین جهش رشدی در مغز نوجوان باعث می‌شود که همه چیز در ذهن نوجوان کمی دچار ابهام و پیچیدگی شود. در این زمان، نوجوان هر کاری را که انجام می‌دهد به دنبال پاداش است و اگر پاداش مورد نظرش را بدست نیاورد رفتارهایی از خودش نشان می‌دهد که نشان از نوجوان بودن و ناپختگی او است.
-
دوران بحرانی توسعه:
نوجوانی صرفا یک دوره تغییر و تحول در ظاهر فرد نیست؛ یک دوره بسیار مهم برای رشد فردی است. در دوران بلوغ است که این جهش بزرگ توسعه اتفاق می‌افتد. شما به عنوان یک پدر و مادر نباید نگرانی‌های زیادی را از خودتان نشان دهید. مثلا نگران لباس پوشیدن‌شان نباشید؛ بگذارید هر گونه‌ای که دوست دارند لباس بپوشند. آن‌ها در دوران رشد هستند و این جریان‌ها روی ادامه‌ی زندگی آن‌ها تاثیر می‌گذارد.
-
شکوفا شدن مغز:
دانشمندان در زمان‌های گذشته تصور می‌کردند که فقط در دوران نوزادی است که مغز از انبوهی از اتصالات عصبی تشکیل شده است که در سه سال نخست زندگی، این اتصالات عصبی به ترتیب کارآمدی جدا می‌شوند. اما مطالعات تصویربرداری که در سال‌های گذشته انجام شد، نشان می‌دهد که دومین فرآیند شدید جوانه زنی اتصالات عصبی درست قبل از بلوغ اتفاق می‌افتد. در سن 11 سالگی برای دختران و در سن 12 سالگی برای پسران، این فرآیند به نهایت اوج خودش می‌رسد.
تصور می‌شود که سازماندهی مجدد ساختاری تا سن 25 سالگی ادامه می‌یابد و تغییرات کوچک‌تر در طول زندگی ادامه می‌یابد.
-
مهارت‌های جدید تفکر:
به دلیل افزایش ماده مغزی، مغز نوجوانان بیشتر به هم متصل می‌شود و قدرت پردازش به دست می‌آورد. با توجه به عملکرد مغز نوجوانان، آن‌ها شروع به داشتن مهارت‌های محاسباتی و تصمیم‌گیری می‌کنند. البته گاهی اوقات این تصمیم‌گیری‌ها بیشتر از روی احساسات رخ می‌دهد و نه منطق، بنابراین یک دوگانگی برای نوجوان به وجود می‌آید که می‌تواند برای والدین گیج کننده باشد.
-
عصبانیت نوجوانان:
اگر عصبانیت‌های دوران کودکی فرزندتان را به یاد داشته باشید، می‌دانید که این عصبانیت‌ها هیچ گونه توهین به شما نیست. عصبانیت‌های نوجوانان نیز همین گونه است. تجربه ثابت کرده است که هر چه بیشتر با نوجوان دعوا کنید و سر آن فریاد بزنید، نتیجه‌ی بدتری در انتظار خواهد بود. نوجوانان با حجم عظیمی از فشار اجتماعی، عاطفی و شناختی رو به هستند و توانایی‌های توسعه نیافته‌ای نیز برای مقابله با این فشارها دارند. این‌جا است که نوجوان به والدین‌شان نیاز دارند.
-
غرور و خودبینی بیش از حد:
تغییرات هورمونی در بلوغ تاثیرات زیادی بر مغز می‌گذارد، یکی از آن‌ها تحریک تولید گیرنده‌های بیشتر برای اکسی توسین است. در حالی که اکسی توسین اغلب به عنوان ” هورمون پیوند ” توصیف می‌شود، افزایش حساسیت به اثرات آن در سیستم لیمبیک نیز با احساس خودآگاهی مرتبط است و باعث می‌شود یک نوجوان واقعا احساس کند همه او را تماشا می‌کنند. این احساسات در حدود سن 15 سالگی به اوج خود می‌رسد.
در حالی که این ممکن است باعث شود یک نوجوان خود محور به نظر برسد، تغییرات در مغز نوجوان ممکن است برخی از تلاش‌های آرمان‌گرایانه‌تر را که جوانان در طول تاریخ به آن پرداخته‌اند، تحریک کند.
تا زمانی که مغز آن‌ها به اندازه کافی رشد کند که بتواند سایه‌های خاکستری را مدیریت کند، پاسخ آن‌ها به این سوالات می‌تواند کاملا یک طرفه باشد، اما وظیفه والدین این است که به آن‌ها کمک کنند تا سوالات را بررسی کنند، نه پاسخ دادن به آن‌ها را.
نوجوان‌ها می‌توانند در پاسخ به یک موقعیت، کارهای احمقانه انجام دهند، این کار به این علت نیست که آن‌ها احمق هستند، بلکه به این دلیل است که مغزشان متفاوت کار می‌کند.
جمع بندی
یادتان باشد دوران نوجوانی برای هر فردی، بهترین دوره از زندگی است. این دوره را با ناآگاهی و سخت‌گیری‌های بی دلیل از بین نبرید. شما باید بهترین رفیق برای فرزندان‌تان باشید.
آیا این مطلب برایتان مفید بود؟
